साहित्य

काठमाडौँ । पूर्वका कवि सुन्दर कुरुपको कविताकृति ‘पृथ्वीको आविष्कार’ राजधानीको अनामनगरस्थित मण्डला थियटरमा शनिबार लोकार्पण भएको छ । नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका पूर्वकुलपति वैरागी काइँलाको प्रमुख आतिथ्यमा उक्त कविताकृति सार्वजनिक भएको हो । विमोचन समारोहमा बोल्दै प्राज्ञ काइँलाले सुन्दरको कवितामा आक्रोश र गाली नभएर नेपाली परिवेशका विभिन्न राजनीतिक र सामाजिक उतारचढावहरुको मार्मिक प्रस्तुति रहेको बताए । सृजनशील अराजकताका अभियन्ता कवि हाङ्युग अज्ञातले पृथ्वीमा रहेका प्रत्येक व्यक्तिको आआफ्नै छुट्टै ‘पृथ्वी’ हुने कुरालाई …

काठमाडाै । नेपाली साहित्यका महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको १११ औँ जन्मजयन्ती आज मनाईँदैछ । देवकोटाको जन्म विसं १९६६ कात्तिक कृष्ण औँसी वा लक्ष्मीपूजाका दिन काठमाडौँको डिल्लीबजारमा भएको थियो । देवकोटाका थुप्रै महाकाव्य, खण्डकाव्य, निबन्ध, कथा, नाटक, उपन्यास, गीत, समालोचना र फुटकर कविता प्रकाशित छन् । देवकोटाका कृति राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय दुवै क्षेत्रमा चर्चित छन् । नेपाली साहित्यमा आधुनिक महाकाव्य लेखनको सुरुवात गरेका देवकोटाको ‘मुनामदन’ खण्डकाव्य नेपाली भाषामा प्रकाशित भएकाे हालसम्म सबैभन्दा …

कास्की । साहित्यमा उपन्यासबाट उचाइमा रहनुभएका साहित्यकार सरुभक्तले १५ वर्षपछि सातौँ उपन्यास प्रतिगन्ध लिएर पाठक समक्ष आउनुभएको छ । २०६१ सालमा अमेरिका भ्रमणमा पुग्दा नेपालीले भोगिरहेका विविध पक्षहरु नियालिरहँदा उत्पन्न अनेक अनुभूतिको समिश्रणलाई उतार्न अठोट लिएर उनी फर्कीएका थिए । अमेरिकामा बसेका नेपालीले भोगेको भोगाइको साझा चित्रणलाई सरुभक्तले १५ वर्षपछि प्रतिगन्ध उपन्यासमा सार्वजनिक गरे हुन्। लामो समय पछि आउनुको कारणबारे आफैँ प्रष्टाउँदै उनले भने, “म त्यस्तो जाँगरिलो लेखक होइन । …

इलाम । इलाम साहित्य समाजले सिर्जनशील अराजकता आन्दोलनका अभियन्ता साहित्यकार हाङयुग अज्ञातलाई सद्भावनादुत चयन गरेसंगै यस वर्षको इलाम साहित्य महोत्सव भव्यताका साथ सम्पन्न भएको छ।  दुई दिन आयोजना गरिएको महोत्सवमा रोल्पा, काठमाडौँ, चितवनलगायत टाढाटाढाबाट आएका विष्णु सन्न्यास, नविन प्यासी, विवस बाबु, बच्चु हिमांशुलगायत तीन दर्जन कवि तथा गजलकारहरु प्रस्तुत भएका थिए। कार्यक्रमको सुरुवात गायक अशोक मुकारुङद्वारा ‘इलामे शहर चियाबारी राम्रो’ गीत गाएर गरिएको थियो । सोही क्रममा बैरागी काइँलाका सङ्कलित कविताहरुको …

काठमाडौँ । आख्यानकार विष्णु भण्डारीको दोस्रो उपन्यास ‘सुनको पहाड’ सार्वजनिक भएको छ । पूर्वमन्त्री राम कार्की, लेखक डा अर्चना थापा र बेपत्ता परिवारका प्रतिनिधि तथा अधिवक्ता एकराज भण्डारीले मङ्गलबार संयुक्त रूपमा कृति सार्वजनिक गरे । सो अवसरमा नेकपा नेता कार्कीले भण्डारीको उपन्यासले जनयुद्धका क्रममा बेपत्ता योद्धाका परिवारजनले भोग्नुपरेको पीडालाई प्रस्तुत गरेको तथा घटनाको प्रस्तुति सही र रोचक तरिकाले गरिएको जनाउँदै उपन्यास पढूँपढूँ लाग्ने खालको भएको बताए । लेखक डा थापाले …

काठमाडौं । अल इण्डिया रेडियोमा ४२ वर्ष उदघोषण गरेर अवकास जीवन बिताइरहेका सञ्चारकर्मी प्रकाशप्रसाद उपाध्यायद्वारा लिखित ‘गणतन्त्रका प्रणेता रामराजा प्रसाद सिंहसँगका अन्तरङ्ग कुराहरू’ सार्वजनिक भएको छ । काठमाडौंमा शुक्रबार रामराजाप्रसाद सिंह स्मृति प्रतिष्ठानद्वारा आयोजित गणतन्त्रवादी नेता सिंहको ७औँ स्मृति सभाका प्रमुख अतिथि पुराना बामपन्थी नेता कृष्णराज वर्मालगायतका अतिथिहरूले उक्त पुस्तक सार्वजनिक गरे । कार्यक्रममा प्रमुख अतिथि कृष्णराज वर्माले रामराजाप्रसाद सिंहका बारेमा आफ्नो धारणा राखेका थिए । प्रतिष्ठानका अध्यक्ष डा. मनोज …

काठमाडौं । नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठान, बालसाहित्य तथा लोकवार्ता विभागद्वारा प्रज्ञा भवनमा बालसाहित्य सम्बन्धी विचारगोष्ठीको आयोजना गरिनुका साथै अर्धवार्षिक पत्रिका ‘बालप्रज्ञा’ र ‘प्रज्ञा नेपाली बालकथा’ सार्वजनिक गरियो। ‘बालसाहित्यका लागि अपेक्षित भाषा, विषय र बिम्ब छनोट’ विषयक उक्त गोष्ठीमा बोल्दै प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका कुलपति गङ्गाप्रसाद उप्रेतीले यसअघि प्रज्ञा–प्रतिष्ठानबाट बालसाहित्यका क्षेत्रमा त्यति ध्यान पुग्न नसकेको महसुस गरेर यसपटकको प्राज्ञपरिषद्ले बालसाहित्यप्रधान पत्रिका ‘बालप्रज्ञा’ प्रकाशन गर्ने निर्णय गरेको सुनाउँदै बालसाहित्यको विकासका लागि ‘बालप्रज्ञा’को भूमिका महत्वपूर्ण हुने बताए। उनले …

काठमाडौं । कवि तथा आख्यानकार राजन मुकारुङको पाँचौं कविता संग्रह ‘हाटा जाने अघिल्लो रात’ शुक्रबार सार्वजनिक गरिएको छ।संग्रहको अभिनेता दयाहाङ राई, पत्रकार यज्ञश र समाशास्त्रका विद्यार्थी कैलाश राईले संयुक्त रुपमा सार्वजनिक गरेका हुन्। कार्यक्रमको सुरुवातमा अभिनेता दयाहाङ राईले संग्रहभित्रको ‘गाउँ’ शीर्षकको कविता वाचन गरेका थिए। कार्यक्रममा मुकारुङले कविता लेख्नेहरू नै सत्तामा लिप्त भएपछि आफूले फेरि कविता लेख्न परेको बताए। यसअघि मुकारुङका सेतो आरोहण (२०५६), प्रारम्भ प्रक्षेपण (२०५८), जिकिरको गद्दी (२०५९) र मिथक …

ललितपुर । नेपाल भाषा साहित्यका क्षेत्रमा लघुकथाको विकास र विस्तार गर्ने उद्देश्यले संचालित ‘सः छगू’ फरक अभिव्यक्तिको आठौं श्रृंखलामा तीन स्रष्टा प्रस्तुत गरिए ।  सो श्रृंखलामा लघुकथाकार त्रय भूषणप्रसाद श्रेष्ठ, धु्रव मधिकर्मी र पुष्कर माथेमाले समसामयिक जीवनबोधका पन्ध्र वटा लघुकथा वाचन गरे ।  प्रस्तुत लघुकथाहरु मुलुकमा आएको राजनीतिक परिवर्तन, पुराण र नीतिकथाको आधुनिक सन्दर्भ र सामाजिक विषयका विविध पक्षमाथि लेखिएका थिए । कार्यक्रममा समीक्षक अनुसुया मानन्धरले लघुकथाले आजको परिस्थितिलाई विविध …

काठमाडौ। पुर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहको ७३ औं जन्मोत्सवको अवसरमा उनकी नातिनी एवं पारस शाह तथा हिमानी शाहकी छोरी पूर्णिकाले एउटा मनछुने कविता लेखेर सामाजिक संजालमा पोष्ट गरेकी छन् । जुन अहिले भाइरल भइरहेकाे छ । चुपचापको अर्थ जस्ले जसो लाए पनि दिलको मौनता केवल ओभानो ओठले बुझेको छ। झरेको आँशु जस्ले जसो ठानें पनि नानीको संनाटा केवल रसिलो परेलाले बुझेको छ। जीवनको खुशी जस्ले जसो भनेँ पनि छातिको हांसो केवल नथाम्ने …