लेख

‘मरेपछि पुण्य कमाउन श्राद्ध गर्ने होइन, जिउँदो हुँदा आमाबाबुको सेवा गरेर पुण्य कमाउनुपर्छ' भन्ने कुराले जीवनको मूल अर्थलाई समेट्छ । हरेक वर्षको श्राद्धमा हामीले स्वर्गवासी पितृहरूलाई श्रद्धासहित सम्झन्छौं, तर जीवनको साँचो पुण्य भने जीवित हुँदा आमाबाबुको सेवाबाट प्राप्त हुन्छ । शनिबार १६ श्राद्धको दिन, विशेष रूपमा मेरो ससुराको तिथिमा, उहाँलाई सम्झँदा म केवल उहाँकै मात्र होइन, हाम्रो परिवारका सबै स्वर्गीय पितृहरूलाई सम्झिरहेकी छु ।

आमा धर्ती हुन् भने बुवा आकाश । हामीले यो बच्चैदेखि सुन्दै आएको प्रसंग हो । आमाबिना बुवा र बुवाबिना आमाको अस्तित्व सम्भव छैन । धर्ती र आकाशको संयोजननै बुवा र आमाको अस्तित्व हो अथवा भनौं बुवाआमा दुबैका कारण आज संसार टिकेको छ ।

काठमाडौं । सिटिजन्स बैंक इन्टरनेशनल लिमिटेडमा खाता खोल्ने ग्राहकहरुलाई लक्षित गरि बम्पर सुविधा ल्याएको छ । बाणिज्य बैंकहरुमा अग्रस्थानमा रहेको सिटिजन्सले आफ्ना ग्राहकहरुका सबै खालका वित्तीय आवश्यकतालाई एक साथ पुरा गर्ने उदेश्यले विभिन्न प्रकारका निक्षेप खाताहरु सञ्चालनमा ल्याएको हो । बैंकले चालु आर्थिक वर्षदेखि ग्राहकहरुको भरपर्दो साझेदारका रूपमा आफूलाई उभ्याउन चाहेको जनाएको छ ।

हुम्ला, कर्णाली प्रदेशको सुन्दर जिल्ला जहाँ अहिलेसम्म राजमार्ग जोडिएको छैन । भौगोलिक अवस्थिति हेर्दा हुम्ला जिल्ला २९° ३५'' देखि ३०° ५७'' उत्तरी अक्षांश र ८१° १८'' देखि ८२° १०'' मिनेट पूर्वी देशान्तर सम्म फैलिएको छ । भौगोलिक क्षेत्रको हिसाबले हेर्दा यो जिल्ला उच्च हिमाली क्षेत्रमा पर्दछ, जसको सदरमुकाम सिमिकोट समुद्र सतहदेखि २९५० मिटर उचाइमा अवस्थित छ । विकासको पर्खाइमा रहेको हुम्ला प्राकृतिक श्रोत साधनले भरिपूर्ण छ, जसको अधिकतम प्रयोग ले समग्र कर्णाली प्रदेशले विकासको काँचुली फेर्न सक्छ ।

डा. व्यञ्जना शर्माको ‘घाम अस्ताएको होइन’ भन्ने आत्मसंलाप शोक पुस्तक हो भन्ने लाग्छ मलाई । यस शोकसंलाप मार्फत आफ्नी आमाको देहावसानले पारेको पीडा र कर्तब्य निर्वाहमा आफु उपस्थित हुन नसकेको परिवेशबिच मनोगत चेतना मार्गबाट आफ्नी प्यारी आमासितको भेट, लगाव जोड्न पुगेको बोध हुन्छ ।

गत वर्ष भान्जीको विवाहमा रंगिएको घरको रंग उड्न थालेको थियो । गोठ खाली भइसकेको थियो । दूध दिने गाई भैँसी थिएनन् । एकदमै शान्त भएको थियो । न कुकुरको आवाज नत बाख्राको आवाज सबैतिर शान्त थियो । घर होकी की कुनै समसानघाट जस्तै....

हाम्रा घरका मानिसहरू भूकम्प आयो भन्दै चिच्याउँदै बाहिर निस्की सक्नुभएको थियो । म निस्की सकेको नै थिएन । म त भित्रबाट नै नकराऊ भन्दै घर वरिपरिका मान्छेलाई सान्त्वना दिइरहेको थिएँ । सबै जनाले बाहिर आउनु भनेर कराएपछि म पनि निस्किएँ । बाहिर गएपछि भूकम्प फेरि फर्कियो ।

विपी कोइराला बहुआयामिक व्यक्तित्व थिए । कलकत्ता विश्वविद्यालयमा कानूनी अध्ययन सँगै उनी राजनीतिमा सक्रिय रहे । विपीमा राजनीतिक स्थिरता थियो । उनी अस्थिर थिएनन् । असहिष्णु पनि थिएनन् । उनी विचारको आलोचना एकतर्फी ढंगमा गरिनुहुँदैन भन्ने मान्यता राख्दथे । कुनैपनि देशको मूलनीति नै राजनीति हो ।

डम्मर बम बिदाको सदुपयोग गर्दै नेपालका धार्मिक तथा पर्यटकीय क्षेत्रमा अवलोकन गर्ने मनसाय धेरैले बनाएका हुन्छन् । नेपालमा सम्भावना बोकेका तथा नेपाललाई परिचित गराएका अनगिन्ती स्थानहरु रहेका छन् । ती स्थानमा आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकहरुहरुको घुँईचो लाग्ने गर्दछ । पर्यटकीय क्षेत्र राष्ट्रको पहिचानमात्र नभएर आर्थिक श्रोत पनि हो । हामीले नेपालका केही घुम्नैपर्ने स्थानमा बारेमा यहाँ चर्चा गरेका छौं । दशैं हाम्रो घर आँगनमा आईसकेको छ । त्यसैले आन्तरिक पर्यटक …

किरण अधिकारी काठमाडौंस्थित कोटेश्वर सहयोगीनरमा श्रेयनवल्र्ड नामक लुगा पसल गर्न समिता लुइटेललाई मोबाइल फोनले निकै सहज बनाएको छ । पसललाई चाहिने कपडाको मुल्य, स्टाइल, नयाँ ट्रेन्ड, रुचि सबैतिर बुझेर खरिद गर्न पाउँदा सजिलो भएको बताउँछिन् । लुइटेल, भन्छिन्, “कसले कस्तो स्टाइलको, कति रुपैयाँसम्म पर्ने मनपराउँछन्, सबै मोबाइल फोनबाट थाहा हुन्छ ।” उनि थप्छिन्, “जहाँ सस्तो छ, कुन देशको, कुन नयाँ, कुन रुचिको स्टाइल छ, होलसेलमा त्यहिं गएर ल्याउन पाउँदा आम्दानी …